Yaklasmakta olan Avrupa Futbol Sampiyonasi’nin da ivme kazandirmasiyla yogun bir düz panel TV alimi gözleniyor. Üstelik sürekli düsen fiyatlar da buna eklenince herkes için eski tüplü televizyonunu yenileme istegi daha da artiyor. Bu egilimin giderek hizlanarak artacagini öngörmek de son derece kolay.

Ancak bu asamada gözden kaçmamasi gereken bir nokta var: Pek çok dijital cihazda oldugu gibi TV standardi konusunda da bazi seyler kolaylikla birbirine karis(tiril)iyor. Iste bunlarin en önemlisi olan Full HD ve HD Ready kiyaslamasini bu makalemizin konusu yaptik.

Mevcut Yayin Standartlari

Öncelikle bilmemiz gereken sey su: Eskiden beri kullandigimiz klasik tüplü (yani CRT) televizyonlarda da çözünürlük kavrami vardi. Ancak tüm yayinlar standart oldugu için kullanici olarak bu bizi ilgilendirmiyordu çünkü seçme sansimiz yoktu.

Dünyada 2 ana TV yayin standardi vardi(r): NTSC ve PAL.

NTSC standardi ABD ve Japonya’da kullanilirken PAL standardi Türkiye dahil Avrupa’da kullanilmaktadir.

Ülkemizde halen kullanilan PAL yayinlarda görüntü 576 satirdan olusmaktadir. Her satirda da 720 piksel bulunuyor. Böylelikle mevcut yayin formatimiz 720x576 piksel olarak ifade ediliyor.

Oyunun Kurali HD ile Degisiyor...

Artik NTSC ve PAL olarak ifade edilen klasik yayin standartlarina bir yenisi ekleniyor: HD (High Definition) yani yüksek çözünürlükte yayin.

HD denince iki ana çözünürlükten bahsedilir: 720p ve 1080i. Her ikisi de 16:9 ekran formatinda kullanilmaktadirlar. 720p görüntüyü 1280x720 piksel çözünürlükte sunarken 1080i ise 1920x1080 piksel çözünürlükte sunmaktadir.

Asagidaki çizimde tüplü televizyonlarimizda kullanilan PAL sisteminin çözünürlügünün, 720 satir HD ve 1080 satir HD yayin görüntüyle kiyaslamasini görebilirsiniz:



HD yayinin mevcut yayinlardan kalite farkina bir örnek olarak ise asagidaki resimleri verebiliriz:



Çok basit bir ifadeyle: Televizyonun çözünürlügü mevcut yayina esit veya daha yüksek olmalidir. Aksi halde çözünürlük yeterli gelmeyecek ve görüntüde kayiplar olusacaktir.

Peki Full HD nedir?

Full HD, HD Ready standardini da bünyesinde barindiran daha üst düzey bir yayin standardidir.

Teknik olarak söylersek Full HD teknolojisi; LCD, plazma ekran ya da bir video projeksiyon cihazinda bile görüntüyü 1080 satirda sunabilmektedir. Buna göre de bir Full HD televizyonun özelligi, her biri 1920 noktadan olusan 1080 satira sahip olmasi yani 1920x1080 piksel çözünürlükten meydana gelmesidir.En basit ifadeyle ise: Full HD bir TV HD Ready bir TV’den iki noktada üstündür. Dahili bir HD yayin alicisi vardir ve çözünürlügü daha yüksektir.

HD Ready bir TV’ye HD yayin alicisi eklenebilir ama çözünürlük konusunda yapacak birsey yoktur. Iste bu makalemizin en can alici noktasi da burasidir:

HD Ready cihaz, 1920x1080 çözünürlükteki HD yayini alir, isler (çünkü yayini kendi çözünürlügüne düsürmesi gerekir), size 1280x720 (veya 1366x768) piksel olarak sunar.

Full HD televizyonlar ise HD olarak gelen yayini HD olarak ekrana yansitir. Yani 1920x1080 yayini alir, size gene 1920x1080 olarak izletir.

Gerçekte HD yayin standardi 1080 satir olarak tanimlanmistir. Ancak bu tür yayinlara geçmek belli bir maliyet gerektiriyor. (Çekim yapan kameralardan görüntülerin rejide islenmesine kadar tüm asamalarin bu formati destekliyor olmasi gerekir. Daha sonra bu görüntü gene 1080 satir olarak dijital olarak yayinlanmalidir.)

Bu nedenle günümüzde 720 satirdan olusan HD yayinlar vardir. (Örnek olarak ülkemizde Lig TV) Oysa gerçek anlamda HD yayin 1080 satirdan olusmalidir.

En Yüksek Yayin Standardi Nedir? Su anda mümkün olan en yüksek netlik ise 1080p’dir. 1080i tanimlamasinda ki "i" interlaced sözcügünü ifade eder ve sinyalin birbirine dolanarak islenildigini belirtir. "p" ise progressive anlamina gelir ve sinyalin asamali islenildigini ve daha temiz görüntü saglanildigini belirtilir.

"i" Interlaced Teknolojisi: Bu yöntemde önce tek sayilardaki satirlara görüntü (1-3-5-7...-1079 ) yerlestirilir. Daha sonra ise çift sayilardaki (2-4-6-8-…-1080) satirlara görüntü yerlestirilir. Dolayisiyla herbir görüntü 2 asamada ekrana aktarilir. Görüntü 2 asamada ekrana aktarildigi için ise görüntüde detay kaybolmalar ve titresimler olusabilir.

"p" Progressive Teknolojisi: Bu yöntemde ise satirlara görüntü ardisik bir sekilde yerlestirilir (1-2-3-4-…-1080). Böylece Interlaced yöntemine göre görüntüler 2 kati hizli bir sekilde ve daha zengin bir sekilde ekrana aktarilir.

Full HD’nin Avantajlari

Tüm bu teknik bilgilerin isaret ettigi nokta ise Full HD televizyonlardaki olaganüstü görüntü kalitesi, renklerin parlakligi, görüntülerin titremeden ve keskin bir sekilde sunulmasidir. Full HD formati Blue-ray ve HD-DVD (yani yüksek kapasiteli yeni nesil DVD) oynaticilarinda sunulmaktadir ve bu yüzden Full HD televizyonlar tam kapasiteleri ile kullanilabilmeleri için bu tarz oynaticilar ile birlikte kullanilmalidirlar.

Ayrica Full HD destekli oyun konsollari, uydudan ya da kablo televizyon sebekesinden yayin yapan HD TV kanallari ve hatta HD görüntü barindiran internet servis saglayicilari bu arada saymak gerekiyor.

Hangi teknolojiye ihtiyacimiz var ?

Asagidaki tabloda her iki teknolojinin tam performans ile kullanimina dair örnekler verilmistir:



Sonuç

HD TV yayinlarinin tam performans ile izlenebilmesi için yeterli olan HD Ready televizyonlar için ülkemizde gitgide daha fazla kullanim alani dogmaktadir.

Kanal D uydu yayinlari, Digiturk ve D-Smart gibi platformlar, yabanci TV kanallari tarafindan yayinlanan HD yayinlarin Türk TV kanallari tarafindan dogrudan aktarilmasi (spor karsilasmalari) gibi HD yayin keyfini yasayabilmekteyiz.

Ancak TV kanallarinin 720 satir olarak baslayan HD yayinlarinin ilerleyen zaman içinde gerçek HD standardina yani 1080 satira çikabilecegini de gözönünde tutmak gerekir. Aslinda bunu beklemeye gerek bile yok: Pazarda 1080 satir formatinda kayit yapan video kamera modelleri var! Bu kameralarla yapilan HD kaydini izlemek için hangi standart daha uygun? Bildiniz, Full HD.

Netice olarak Full HD veya HD Ready bir TV seçerken verilecek karar su noktada dügümleniyor: Ya bugün ve önümüzdeki birkaç yil için yeterli olacak bir teknolojiye yatirim yapmak (yani HD Ready bir TV almak)... Veya daha uzun vadede gerçeklesecek ama daha yüksek bir teknolojiye yatirim yapmak (yani Full HD bir TV almak).

Aslinda tüm dijital cihazlarin satinalma asamasinda bu ikilem yasanmiyor mu?