MEGAPIKSEL BILMECESI

Megapiksel, resmin kalitesinin degil piksel sayisinin ölçümüdür.

Hiç süphe yok ki, dijital görüntü cihazlari sözkonusu olunca ilk akla gelen (ve üreticiler tarafindan özellikle getirilen) kavram "megapiksel". Bu makalede megapiksel denilen seyin ne olup ne olmadigini ayrintili ve derli toplu bir sekilde bulacaksiniz. Bir fotografin kalitesini belirleyen temel unsurlar; renklerin gerçege uygunlugu, keskinlik ve ayrintidir. Bir dijital fotograf makinesinin kaliteli resimler çekmesini saglayan ise, lens ve sensör kalitesidir. Lens isigi toplayan, sensör ise isigi "yorumlayan" elemandir. Bilindigi gibi lens (yani objektif), analog fotograf makinelerinde de vardir. Dijital makinelere özgü olan sey ise "sensör" yani algilayicidir. Sensör, isiga duyarli bir mikroçiptir. Bu mikroçip, üzerinde bulunan bir renk algilama filtresi vasitasiyla, isigi yorumlayarak resmi olusturur. Sensörün sahip oldugu bir çözünürlük vardir. Yani aynen bilgisayar ekraninizin örnegin 1024x768 pikselden olusmasi gibi, sensör de en x boy olarak ifade edilen bir çözünürlüge sahiptir. Dijital fotografçilikta çözünürlük, megapiksel olarak ölçülür. Bir megapiksel 1,000,000 piksel demektir. Eger sensör, 1600x1200 pikselden olusuyorsa, bu iki sayinin çarpimi 1,920,000 adet piksel eder ki, bu yaklasik olarak 2 megapiksel demektir. Sensör 2592x1944 pikselden olusuyorsa, bu 5,038,848 piksel demektir ve bu da 5 megapiksele denk olur. Resmin piksellerden (yani noktaciklardan) olusmasini, mozaik kullanilarak yapilan bu resme benzetebiliriz. Dijital görüntü dedigimiz sey, (ister ekranda ister basili olsun) gözle çok zor farkedilen "piksel" yani noktaciklardan olusur. Bu aynen, televizyonunuzdaki görüntünün olusumu gibidir. TV'nize yakindan bakarsaniz, tüpün (yani ekranin) Kirmizi-Yesil-Mavi renk noktaciklarindan olustugunu görebilirsiniz. Kirmizi-Yesil-Mavi (Red-Green-Blue, RGB) kombinasyonunun sirri sudur: Gördügümüz tüm renkler, ana renk adi verilen bu üç rengin kombinasyonuyla ortaya çikar. Herhangi bir renk içinde, kirmizi, mavi ve yesilin yogunlugunun ne oranda oldugu, o rengin nasil bir renk oldugunu belirler. Beyaz, bu üç ana rengin en yüksek oranda karisimidir. Siyah ise bu üç ana rengin de olmadigi durumdur. Bu nedenle aslinda siyah, bir renk degil, renksizlik durumudur. Dijital cihazlarda tüm renkler, Kirmizi-Mavi-Yesil (RGB) ana renklerinin bilesiminden olusur. Resmin piksellerden olusmasi, su sonucu dogurmaktadir: Resmin boyutu ayni kaldigi sürece, resimdeki piksel sayisinin artmasi resmin kalitesini de arttiracaktir. Yukaridaki mozaik resme tekrar bakin. Resmin boyutunun ayni kaldigini düsünelim. Eger mozaik parçaciklari daha küçük olsaydi, resim daha fazla parçaciktan olusacak, ayrintisi artacak ve daha keskin (net) olacakti. Iste artan megapikselin resim üzerindeki etkisi buna benzer. Resim büyütüldügü zaman, resmi olusturan pikseller görülebilir. Her bir piksel, sadece tek renkten olusan bir noktaciktir. Simdi en çok kafa karistiran noktaya geldik: Madem megapikselin artmasi resmin kalitesini arttiriyor, o halde dijital fotograf makinelerinde en önemli kriter megapiksel midir? Eger öyleyse, neden bu sitede (ve benzer sitelerde) sürekli "megapiksel hersey degildir" deniyor? Eger yukaridaki tanimlama ve açiklamalari dikkatlice okuduysaniz, resim kalitesinden bahsederken bir noktayi sürekli olarak vurguladigimiza dikkat etmis olmalisiniz: "RESMIN BOYUTU AYNI KALDIGI SÜRECE". Bunun pratikteki anlami sudur. Eger siz çektiginiz resmin 10x15 cm boyutunda baskisini alacaksaniz, bu resmi 3 megapiksellik veya 10 megapiksellik bir makineyle çekmeniz farketmez. Çünkü bu boyutta bir baski almak için gereken ayrintiyi, 3 megapiksellik bir makine rahatlikla yakalar. 10 megapiksellik makinenin daha iyi baski vermesini saglayan fark ancak lens ve sensör kalitesi olabilir. Makinenizin lens ve sensörü belli bir kalitede çekim yapamiyorsa, çektiginiz resmin kaç pikselden olustugu hiç önemli degildir. Ancak baski boyutu büyürse fazla megapikselin farki ortaya çikacaktir. 3 megapiksellik bir makineyle ancak 30 cm'ye kadar baski alabilirken 10 megapiksellik bir makineyle 1 metreyi asan boyda baski alabilirsiniz. Çözünürlük ile baski boyutu arasindaki iliskiyi "Çözünürlük ve Baski Boyutu" adli makalemizden okuyabilirsiniz. Bu açiklamalarimizdan anlasilacagi gibi, bir dijital fotograf makinesinin en önemli özelligi kaliteli bir lense ve sensöre sahip olmasidir. Günümüzde, dijital üretim teknolojisi giderek gelismekte ve üreticiler en küçük boyuttaki makineleri bile 5-6 megapiksel olarak üretebilmektedir. Bizim burada anlattigimiz seylerin anafikri su: Alacaginiz makinede birinci öncelik megapiksel degeri degildir. Ancak ayni parayi verdikten sonra daha yüksek megapikselli bir makine almanin elbette bir zarari yok :-)